Pojęcie szkody majątkowej i niemajątkowej

Zastanawiasz się, czym różnią się od siebie oba rodzaje szkód: majątkowa i niemajątkowa? Jak są wyceniane? I czy ich znajomość ma znaczenie przy pisaniu pozwu do sądu? Dowiedz się!

Czym jest szkoda majątkowa?

Nie istnieje ustawowa definicja szkody. Z prawa cywilnego wynika jednak, że szkodę majątkową stanowi uszczerbek danego dobra. Brzmi skomplikowanie? Spróbujmy zobrazować to na konkretnym przykładzie. 

Załóżmy, że sąsiad u góry zalał Twoje mieszkanie. Oszacowanie straty nie jest trudne, a można ją naprawić dzięki uzyskanym od Twojego ubezpieczyciela pieniądzom albo od ubezpieczyciela sąsiada. 

Inne przykłady to kolizja lub wypadek (inaczej szkoda komunikacyjna). Samochód możemy naprawić na koszt ubezpieczyciela. Również na jego rachunek wynająć samochód zastępczy. Wszystko to da się łatwo policzyć, bo dotyczy rzeczy materialnych, a więc jak najbardziej jest mowa o szkodzie majątkowej. Jeśli jednak wskutek zdarzenia ucierpiał kierowca lub pasażer (np. rany w ciele), pojawia się pojęcie szkody niemajątkowej, o której piszemy dalej.

Szkoda majątkowa obejmuje również koszty leczenia, w tym zakup lekarstw, a także utracone korzyści z tytułu niemożliwości podjęcia się pracy zarobkowej np. na skutek wypadku.

Zatem szkoda majątkowa dotyczy zarówno rzeczywistej straty, jak i pozbawienia przyszłej korzyści. W przypadku pojawienia się tego rodzaju szkody można walczyć o odszkodowanie.

Szkoda niemajątkowa – co to?

Szkoda niemajątkowa to natomiast krzywda, która obejmuje negatywne skutki dla ciała i psychiki człowieka. Jest znacznie trudniejsza do oszacowania, bo ma wymiar niematerialny. Przykład? 

Załóżmy, że ktoś po wypadku ma obrażenia ciała. Aby je oszacować i wycenić, towarzystwa ubezpieczeniowe posługują się specjalnymi tabelami. 

Np. według PZU padaczka, będąca następstwem zdarzenia, to od 1 aż do 60% uszczerbku na zdrowiu. Skąd tak wielka rozpiętość? Otóż zależy to od częstotliwości napadów, np. 2 napady w miesiącu i więcej to 30-50% uszczerbku na zdrowiu.

Szkoda niemajątkowa dotyczy również poniesionych cierpień psychicznych wskutek zajścia zdarzenia. Może to być np. strach, lęki, trauma, a nawet utrata dobrego imienia.

Jeśli mamy do czynienia ze szkodą niemajątkową, warto domagać się zadośćuczynienia. Co ciekawe, są to pieniądze, które możemy otrzymać sami, ale równie dobrze istnieje opcja, by sprawca zdarzenia (lub jego ubezpieczyciel) przekazał je np. na cel społeczny.

Błąd medyczny – jaki to rodzaj szkody?

Często też spotykamy się z pojęciem błędu medycznego. Może być on zarówno szkodą majątkową, jak i niemajątkową. Koszty rehabilitacji wskutek zdarzenia zaliczymy bowiem do szkody materialnej. Same poniesione obrażenia – np. z powodu za późno przeprowadzonej operacji lub złego doboru lekarstw to już szkoda niematerialna. 

Właściwie oba te rodzaje szkód przeplatają się wzajemnie ze sobą. W pozwie do sądu (gdy zdecydujemy się pozwać sprawcę) nie musimy ich wyszczególniać. Jedyne, co należy zrobić, to przedstawić sytuację i związek przyczynowo-skutkowy, że to właśnie sprawca wpłynął np. na pogorszenie stanu naszego zdrowia. I to właściwie wszystko, co z grubsza warto wiedzieć o szkodach!